De term clickertraining wordt bekender, maar niet iedereen houdt dezelfde definite aan. Voor sommige betekent het simpelweg vrijheidsdressuur en voor andere gaat het verder naar positieve bekrachtiging en het aanleren van gedrag dmv een click-geluid (met of zonder voerbeloning).
Beloningsgericht trainen
Beloningsgericht trainenAllereerst, ik ben geen expert. Ik ben niet afgestudeerd als diergedragswetenschapper of professionele dierentrainer. Als iets, kun je me ervarings-expert noemen. Ik heb oneindig veel gelezen over clickertraining, de leertheorie en positieve bekrachtiging. Ik heb ervaren wat voor effect het heeft op mijn paarden en hoe je gedrag traint.
Clickeren werkwoord. Uitspraak: [clic-ken] – techniek voor het trainen van dieren
Een clicker wordt gebruik als een ‘overbruggingssignaal‘ van goed gedrag naar de beloning. Zo kan je het exacte gedrag markeren dat je vaker wilt zien, alsof je er een foto van maakt. Vooral noodzakelijk bij actievere oefeningen, waarbij je anders pas een beloning zou kunnen geven na het gedrag. Een paard middenin de galop kan je moeilijk direct brokjes toeschuiven.
De clicker is een kleine metalen box, die een ‘KLIK’ geluid maakt wanneer je erop drukt. Bijvoorbeeld deze: *Pawise Training Clicker*. Al maakt het geluid niet uit, knippen in je vingers, ‘EX’ zeggen of fluiten kan ook als brug signaal worden gebruikt.
Door middel van dit overbruggingssignaal, weet je paard waarvoor hij specifiek werd beloond. Handig voor jullie allebei, want hij zal dit gedrag nu proberen te herhalen voor de beloning.
Stap voor stap
de Training zelfst.naamw. (v.). Uitspraak: [ˈtren-in] – een oefening
Er zijn ontzettend veel interessante onderdelen van clickertraining waar ik ook over wil vertellen: wat voor beloning nu echt werkt, hoe je gedrag kan aanleren (bijvoorbeeld door targettraining) en welke oefeningen de moeite waard zijn. Voor nu, probeer ik bij de basis te blijven.
Het trainen van gedrag bij clickertraining gebeurt in mini-stapjes. Zodat je je paard elke keer opzet voor succes. Het goede antwoord geven op jouw ‘vraag’ wordt makkelijk. Zo wordt trainen voor jullie allebei een klein feestje is. Die kleine stapjes voorkomen verwarring, frustratie, stress en desinteresse (want hij heeft het toch nooit goed..).
Een voorbeeld over het leren stilstaan van je paard:
1) Je clickt na 1 seconde stilstaan voor stilstaan en beloond
2) Je clickt na 2/3/4/5 seconde stilstaan en beloond > in dit geval bouw je duratie op
3) Je zet 1 stap naar achter en clickt direct > zo maak je de oefeningen beetje bij beetje uitdagender
4) Je zet 1 stap naar achter en clickt na 1/2/3/4 seconde
etc.
Uiteindelijk kun je zo gerust je paard parkeren en een rondje rond hem lopen, hem uitgebreid poetsen of ondertussen je spullen halen. Hij heeft zo geleerd rustig stil te staan, hij weet dat de beloning uiteindelijk komt en hij snapt wat je bedoelt.
Wat is clickertraining?
Ik zie clickertraining als een vorm van training gebaseerd op positieve bekrachtiging, waarbij je goed gedrag markeert (CLICK) en daarna beloond (met een beloning die het paard ook waardeert, dus niet enkel een schouderklopje).
Daarnaast zijn de volgende onderdelen voor mij heel belangrijk tijdens een clickersessie:
Autonomie: het recht om zelf te bepalen wat je doet. Zo laat ik Dex en Daan altijd zelf kiezen of ze mee willen doen (of lekker op de wei/in de kudde willen blijven) en mogen ze altijd even een pauze houden. [lees hier hoe dat voor ons werkt]
Emoties: Een van de belangrijkste onderdelen is het oog hebben voor de emoties van je paard. Is hij wel ontspannen en enthousiast? Raakt hij niet gefrustreerd, gestrest of verveeld?
Stap voor stap: Maak een trainingsplan waarbij je het gedrag stap voor stap opbouwt in duratie (langer stilstaan bijvoorbeeld) of in moeilijkheid (stilstaan terwijl je rond loopt).
Het trainen van de basis (stilstaan bij het poetsen of naast je lopen tijdens het wandelen), het rijden (je paard inparkeren naast het krukje of rij-oefeningen) en het trainen van spieren (longeren, balansoefeningen en buikspieroefeningen), het is allemaal onderdeel van mijn clickersessies.
Interessant leesvoer:
- Adele Shaw van The Willing Equine: “Clicker Training Starter Tips”
- clickertraining in BitMagazine
- Positief paard: Wat is: de leertheorie?
- Ananja Stehouwer van Effectief Trainen: “Clickertraining”
- Positief Paard: “Onze weg naar clickertraining“
Liefs,
