Nog maar een paar maanden geleden heb ik mijn Dex ingeslapen. Na jaren van twijfelen, proberen en onderzoeken kwamen we eindelijk achter een groot deel van de puzzel: Dex zijn rugwervel was gebroken.
En achteraf had ik wellicht veel eerder zijn rug op de foto moeten zetten. Had ik niet gezien dat hij zijn ogen wat samenkneep? Of dat hij een wat gespannen rug had? En hoe zat het met de 5 verschillende osteopaten, 3 verschillende masseurs, een natuurgeneeskundige en zelfs diverse dierenartsen?
Pijn herkennen: niet zo makkelijk
Pijn herkennen bij paarden is lastig. Veel uitingen van pijn worden niet herkent, maar gezien als trainings- of gedragsgerelateerde problemen. Hoe vaak wordt er wel niet gezegd dat je er gewoon even doorheen moet rijden? Of dat het een karakterdingetje is?
En heel eerlijk paarden maken het ons ook wel extra moeilijk. Als vluchtdieren doen ze alles er aan om zwakheden (zoals pijn) te verbergen. De signalen zijn dus vaak subtiel.
3 manieren om jezelf te trainen pijn te herkennen:
Er zijn tegenwoordig gelukkig steeds meer manieren om pijn te leren herkennen. Of het nu gaat om lichte kreupelheden of andere pijnsignalen. En hoe beter jij ze herkent, des te beter jij je paard kan helpen!
1. Onderzoek: 73 uitingen die pijn aangeven
Catherine Torcivia en Sue McDonnell zijn de onderzoekers van een grootschalig onderzoek aan de Universiteit van Pennsylvania School of Veterinary Medicine. 35 jaar lang hebben zij onderzoek gedaan naar paardengedrag en klinisch advies. In dit onderzoek zijn meer dan duizenden uren video-opname (van zowel gezonde paarden als opgenomen paarden) geanalyseerd. Het resultaat mag er zijn, een hele duidelijke ethogram met 73 verschillende gedragingen die kunnen duiden op pijn.
De ethogram laat hele duidelijke gedragingen zien die (kunnen) duiden op pijn inclusief video-opnames. Een van de pijnsignalen die je in deze ethogram kan vinden is het ‘achteruit trappen’. Achteraf gezien is dit een van de signalen die Dex duidelijk liet zien. Hij trapte met regelmaat achteruit in de lucht, zonder dat er een ander paard achter hem liep bijvoorbeeld.
Wil je zelf de 73 verschillende signalen zien? Via onderstaande knop kom je bij het bestand!
2. Lameness trainer: lees kreupelheid herkennen
Tijdens mijn opleiding van de MSFC (Master Saddle Fitting Consultant) heb ik uitvoerig de Lameness trainer gebruikt. Bij het examen moest ik namelijk (subtiele) kreupelheid kunnen detecteren.
De lameness trainer is voor elke paardeneigenaar een ontzettende aanrader. Het gratis programma laat je zien hoe je (lichte) kruepelheden in zowel de voor- als achterbenen herkent. En laat je hiermee oefenen door naar verschillende geanimeerde paarden te kijken.
Het leuke aan deze trainer is dat het bijna een soort van spel is waarin je steeds een niveau om hoog gaat, des te beter jij kreupelheid herkent. De eerste paarden zijn voor 90% kreupel en manken ontzettend, maar uiteindelijk moet je ook kreupelheden van 10 tot 30% zien te herkennen.
3. EPWA, de Equine Pijn- en Welzijnsapp
Dr Thijs van Loon, Europees Specialist Veterinaire Anesthesiologie en Pijnbestrijding, is al jaren bezig met onderzoek naar pijn bij paarden (en ezels). Recent zijn die onderzoeken samengevoegd in de Nederlandstalige App EPWA. Deze app laat je o.a. een pijnmeting bij je paard doen. De app heeft de volgende features:
- Pijnmeting lichaam & hoofd : doe een wetenschappelijke pijnmeting bij je paard binnen 5 miunten
- Dagboek: houd voeding, trainig, huisvesting en medische gegevens bij
- Welzijn: 10 richtlijnen voor nog meer welzijn van jouw paard
- PPID check: check of you paard symptonen heeft van PPID.
Ik zou het super tof vinden als je dit bericht deelt, zodat we samen andere paardeneigenaren kunnen helpen om pijnsignalen te herkennen en zo veel leed te besparen!
Interessant leesvoer:
- Instagram: @paardenarts.nl
- Instagram: @paardendierenarts_irisvangulik
- Dierenkliniek Benschop oudewater: pijn herkennen bij paarden via de Equine Painface
